Meesters
Wie is dat marmeren beeld in de tempel?
Bas vertelt me dat hij regelmatig vragen krijgen over het marmeren beeld dat zo'n prominente plek midden op het altaar heeft. Dat hij dan uitlegt dat het Shirdi Sai Baba is, een Indiase heilige die in 1918 stierf. Maar dat maakt uiteraard niet al te veel duidelijk; het is dus een heiligenbeeld, maar waarom is deze persoon zo belangrijk voor de tempel, en waarom is hij in kleding gehuld en wordt er iedere donderdag een ritueel voor hem gehouden? Bas vroeg me of ik hierover iets wilde schrijven, omdat ik er nauw bij betrokken ben geweest dat dat beeld er nu staat.
Om me eerst maar even voor te stellen: mijn naam is Koen van Velzen, en ik ben een broer van Bas. Wij hebben als gezin halverwege de jaren tachtig te horen gekregen over Sathya Sai Baba, een heilige uit Zuid-India (1926-2011). Een kleine man met een grote bos krulhaar en een hart vol liefde. Onze ouders gingen er heen en wij volgden later, met enige aarzeling. Sathya Sai Baba vertelde dat hij de reïncarnatie was van Sai Baba van Shirdi, die in de deelstaat Maharashtra leefde van ongeveer 1836 tot 1918. Van het weinige dat ik van ShirdiSai wist was het een uiterst onvoorspelbare man, die desnoods zijn volgelingen met een pak slaag op het rechte pad bracht. Dat nodigde niet echt uit om me in hem te verdiepen.
​
De ashram van Sathya Sai Baba was overweldigend groot en druk en persoonlijk contact met Sai Baba was haast niet te krijgen; je kon er niet op rekenen dat je een gesprek met hem kreeg. Wat ik toen nog niet wist, en wat me pas rond 2021 duidelijk werd, is dat deze Grote Meesters niet alleen staan. De Avatars en verlichte Meesters staan allemaal met elkaar in verbinding en werken als één zuiver bewustzijn.
​
In 1996 leerde Bas (en de rest van de familie kort daarna) Swami Gopala Krishna kennen (1952-2020). We ervoeren in hem dezelfde liefde en hetzelfde licht dat we in Sathya Sai Baba hadden gevoeld. Geen wonder, want het was dezelfde stroom. Sathya Sai Baba als de zon en Gopal Baba als een van de stralen. Via hem werd ons verlangen naar persoonlijk contact, persoonlijke gesprekken wel vervuld. Alleen hierover kunnen we boeken vullen en dat is ook gedaan; je kunt deze boeken kopen in de tempel. Het was een tijd vol wonderen, transformatie en materialisaties van objecten uit het niets.
​
Nu was onze vader naast bloembollenkweker ook beeldhouwer. In Onderdijk en omgeving staan dan ook meerdere bronzen beelden van hem. Daarom is het niet verwonderlijk dat ik na verschillende omzwervingen zelf ook beeldhouwer werd, maar dan voornamelijk in steen. Ik had in 1997 een beeldje gemaakt van de Indiase held Arjuna uit het heldendicht de Mahabharata. Bas had een foto ervan aan Swami Gopala Krishna laten zien, die reageerde met de opmerking dat ik een marmeren beeld moest maken van ShirdiSai Baba, van 1 meter hoog.
​
Paniek in de tent. Het is wel leuk wanneer je als beginnend beeldhouwer een fantasiepoppetje kunt beeldhouwen, maar een gelijkend portret van een heilige, in marmer nog wel, dat is een heel andere zaak. Ik wist dat ik daar absoluut nog niet klaar voor was. Ik had nog niet genoeg ervaring met beeldhouwen, niet met vormgeving, met anatomie, met stofuitdrukking en plooival, met expressie… Ik besloot eerst te gaan werken aan mezelf als beeldhouwer voordat ik aan dit project zou beginnen. Ik kwam in de leer bij een restauratiebeeldhouwer en leerde beelden, ornamenten en reliëfs houwen voor kerken, kastelen en andere monumenten. Ook werd gewerkt aan mijn innerlijke groei als mens.
​
Toen ik in 2003 mijn eerste computer kreeg vond ik dat ik er wel een goed gebruik van moest gaan maken. Dit vroeg om een spiritueel project, vond ik. Al die tijd was de opdracht van Swami Gopala Krishna voor het marmeren beeld niet vergeten. Maar wie was dan die Shirdi Sai Baba eigenlijk? Het belangrijkste boek over hem is de Sri SaiSatcharitra. Men zei dat je door hem gezegend zou worden met een droom of visioen als je dit boek in zeven dagen leest. Misschien zou ik dat moeten doen als voorbereiding? Maar dat was eigenlijk wel een heel magere voorbereiding voor zo'n beeld. En zo dik is dat rode boekje nou ook weer niet. Daarom besloot ik dat boek op mijn nieuwe computer te gaan vertalen. Probleem was alleen dat ik het boek niet zelf had. Maar ik vroeg mijn ouders of ze het konden meenemen uit India.
Ze kwamen echter terug met een heel ander boek, waar nog meer verhalen in stonden. Inmiddels was het oorspronkelijke boek ook online te vinden en ik besloot beide boeken samen te voegen in mijn vertaling. Dat bleek nog niet makkelijk, omdat er heel veel onduidelijkheden en Indiase woorden in stonden en omdat sommige personen net als bij Tolstoj wel zes verschillende namen hadden. Om het nog verwarrender te maken eindigden alle mannennamen op Saheb.
​
Het boek kreeg uiteindelijk in 2004 een eerste druk en in 2012 een tweede, herziene druk: Zeven dagen Shirdi Sai. Het is een dikke pil geworden. Je kunt hem in de tempel kopen. Toen dat werk klaar was begon ik te voelen dat ik er ook klaar voor was om te gaan beeldhouwen. Shirdi Sai Baba was voor mij van een onvoorspelbare en onnavolgbare persoon veranderd in een liefdevolle leraar, die in alles alleen maar gericht was op het welzijn van zijn toegewijden. Waar de wonderverhalen eerst tot vervreemding en verbijstering leidden, werden ze voor mij nu een teken van zijn grote kracht van bescherming en nabijheid. Inmiddels was ik ook geen leerling-beeldhouwer meer, maar had ik het gevoel dat ik dit project tot een goed einde zou kunnen brengen.
​
We kochten een blok marmer en besloten het mooie beeldje dat al die jaren in de tempel vereerd was als model te gebruiken. Het voert nu hier te ver om te vertellen hoe het beeldhouwen ging, maar op beeldhouwerijblog.nl kun je erover lezen. Het beeld kreeg zijn plek in de tempel en is door Swami Gopala Krishna in eigen persoon in 2014 ingewijd en leven ingeblazen.
​
Shirdi Sai Baba is een zeer belangrijke Meester uit de lijn van Dattatreya. Een avatar (incarnatie) van Shiva, maar ook een heel eenvoudig mens, die zijn hele leven in een vervallen moskee woonde, die geen enkele bezitting had en zijn eten elke dag bij een paar huizen bedelde. Maar ook gaan er verhalen over hem dat hij op verafgelegen plekken verscheen, volgelingen redde, branden bluste, zieken genas en grote problemen oploste. Dat hij bij de eerste ontmoeting mensen al kende en details van hen wist die zij zelf al vergeten waren. Niemand wist of hij moslim was of hindoe, waar hij vandaan kwam en wie zijn leraar was geweest. Later verklaarden andere heiligen dat hij de grootste van allen was die op aarde kwam om de mens op het juiste pad terug naar het licht te leiden.
​
Al deze Meesters zijn verbonden. Er loopt ook een duidelijke lijn van de Meesters lang vóór hem naar Shirdi Sai, Sathya Sai, Gopal Baba, Mohanji en vele andere Meesters die je wellicht nog niet kent. De grondstroom van deze lijn van Dattatreya is de liefde voor de mens en dat deze Meesters de volgelingen verheffen tot hoger bewustzijn, zelfs zonder dat zij dat merken. Ze versnellen hun karma, lossen obstakels op, geven het voorbeeld en hebben zelf niets nodig. Ze zijn gelukkig als je de boodschap aanneemt en toepast in je eigen leven. Rijkdommen komen en gaan, roem komt en gaat, maar het raakt hen niet; het heeft voor hun geen waarde. Voor hun is intens innerlijk geluk de ware rijkdom en geld is enkel gebondenheid.
​
Inmiddels is Shirdi Sai in India een van de beroemdste heiligen en staan er overal tempels. Omdat ShirdiSai Baba zo'n belangrijke Meester is wordt hij ook in onze tempel met een centrale plek vereerd. Op donderdag wordt zijn beeld gewassen en in nieuwe kleding gestoken. Hij wordt bekleed omdat het geen afbeelding is maar een levende aanwezigheid van de Meester zelf, en als het je lukt om je genoeg ervoor open te stellen kun je dat ook ervaren. Er gaat sinds de inwijding een sterke kracht van het beeld uit. Het is het Bewustzijn dat zich hier uit door middel van deze afbeelding. Een foto helpt je te herinneren hoe je vriend of geliefde eruit ziet, en zo helpt het beeld je om te mediteren op de energie van Shirdi Sai Baba. Maar er is ook de aanwezigheid van diezelfde energie om je een antwoord te geven. Dit innerlijk contact helpt je afstemmen op zuivere intentie en hogere energie. Ik nodig je uit om te proberen hiermee contact te maken, en als je meer wilt weten is het boek 'Zeven dagen ShirdiSai' een goede manier om hem meer persoonlijk te leren kennen.
​
Koen van Velzen